پک آموزش رباتیک سورنو
پک ساختمانسازی تورنو
پک آموزش الکترونیک الینو
پک آموزش رباتیک برنا
پک آموزش الکترونیک سورنو
مجموعه آموزش الکترونیک شماره 2
بسته ساخت آسانسور با بدنه
کیت ربات تک کاره مسیریاب
نحوه استفاده از مولتی متر دیجیتال + فیلم و زیرنویس فارسی
سلام بر عاشقان علم و دانش. این مطلب جامع، به تمام سوال‌های شما پیرامون مولتی متر می‌پردازد؛ پس با ما همراه باشید. مولتیمترها در دو نوع کلی آنالوگ (عقربه‌ای) و دیجیتال ( رقمی) وجود دارند. البته استفاده از مولتیمترهای آنالوگ دیگر منسوخ شده ولی آشنایی با نحوه استفاده از مولتی متر دیجیتال یک امر ضروری و لازم برای همه مهندسان و تعمیرکاران برق و الکترونیک می‌باشد زیرا مولتیمترها از اساسی‌ترین ابزارهای مهندسان و تعمیرکاران برق و الکترونیک به شمار می‌روند.
مولتی‌متر (Multimeter) یا همان مولتی‌تستر (Multitester) دستگاهی برای اندازهگیری کمیت‌های اصلی الکتریکی مانند ولتاژ، جریان و مقاومت الکتریکی است هرچند مدل‌های جدید و مدرن دارای قابلیت‌های بیشتری هستند. همچنین، برای برخی از عیب‌یابی‌های مدارها نیز می‌توان از مولتیمترها استفاده کرد.
فهرست مطالب
برای استفاده از مولتی متر دیجیتال، کدام نوع را باید خریداری کرد؟
برای مقایسه دقیق‌تر عمده محصولات پر فروش موجود در بازار، جدول زیر را با توجه به دفترچه راهنمای مولتیمترها و همچنین امکانات آنها، برای شما عزیزان تهیه کرده‌ایم.
| مدل مولتی‌متر | تست دیود | تست ظرفیت خازن | کلید HOLD | تست ترانزیستور | تست بوق (یکپارچگی مدار) | ویژگی‌های خاص |
| دیجیتال VC890D-CHY | * | * | * | * | * | کلید SELECT . |
| دیجیتال DT700D | * | * | * | خروجی موج مربعی . | ||
| کلمپی DT266 | * | * | ||||
| اتورنج DEC330 | * | * | * | * | * | اتو رنج (اندازه گیری خودکار) ، اندازه گیری فرکانس و دما ، چراغ پس زمینه ، کلید SELECT و ریست و … |
| کلمپی DT3266F | * | آمپر‌سنج DC ندارد . | ||||
| دیجیتال DT9205A | * | * | * | * | کلید روشن و خاموش . | |
| دیجیتال DT182 | * | * | * | |||
| دیجیتال DT832 | * | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد . | ||
| دیجیتال DT830L | * | * | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد ، چراغ پس زمینه . | |
| دیجیتال XL830L | * | * | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد ، چراغ پس زمینه . | |
| دیجیتال DT830B | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد . | |||
| دیجیتال DT830-D | * | * | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد . | |
| دیجیتال CHY-VC9205AL | * | * | * | * | * | کلید روشن و خاموش ، چراغ پس زمینه . |
| کلمپی MT87 | * | * | * | آمپر‌سنج DC ندارد . | ||
| کلمپی DT3266F | * | * | * | آمپر‌سنج DC ندارد . | ||
| اتورنج VICTOR VC97 | * | * | * | * | * | دقت بالا ، اتورنج ، اندازه گیری فرکانس و دما ، استفاده صنعتی کلید SELECT ، چراغ پس زمینه ، خاموش شدن خودکار و … |
| اتورنج UNI-T UT120A | * | آمپر سنج AC و DC ندارد ، اتورنج ، خاموش شدن خودکار ، کلید SELECT و … | ||||
| اتورنج UNI-T UT33A | * | * | اتورنج ، کلید SELECT | |||
| دیجیتال UNI-T UT33D | * | * | * | چراغ پس زمینه | ||
| اتورنج MS8216 | * | * | * | اتورنج ، آمپر سنج AC و DC ندارد و … | ||
| دیجیتال M890G | * | * | * | * | اندازه گیری فرکانس و دما ، خاموش شدن خودکار صفحه نمایش ، کلید روشن و خاموش | |
| آنالوگ(عقربه‌ای) YX-360TR | * | * | * | آمپر‌سنج AC ندارد . |
استفاده از مولتی متر دیجیتال؛ کدام نوع؟ کدام مارک؟ کدام مدل؟
یک انتخاب تمام عیار
امروزه در بازار مولتیمترها، کمتر موردی وجود دارد که ارزش خرید بالایی داشته باشد. ما به عنوان یک توصیه به شما عزیزان، خرید مولتی‌متر Victor VC97 به عنوان بهترین مولتی‌متر دیجیتال را پیشنهاد می‌کنیم.، به طور کلی، برخی از مدل‌ها قابلیت‌های کامل‌تری دارند. این مدل هم از نظر امکانات و هم از نظر کیفیت ساخت، یک انتخاب عالی برای کار شماست.
یک انتخاب میان رده
اگر نمی‌خواهید زیاد هزینه کنید و در عین حال می‌خواهید از حداکثر امکانات و ویژگی‌های یک مولتی‌متر بهره ببرید، مولتی متر دیجیتال M890G یک پیشنهاد عالی است. توجه داشته باشید که نداشتن کلید HOLD از معایب این مولتی متر می‌باشد.
یک انتخاب اقتصادی
وجود یک مولتی مترِ هر چند ساده برای مهندسان الکترونیک و افراد دیگر واجب است. پیشنهاد اقتصادی ما به این افراد، مولتی متر دیجیتال DT830-D است.
آشنایی با اجزای یک اهم متر پیش از استفاده از مولتی متر دیجیتال
شناخت اجزای اصلی اهم متر پیش از استفاده از مولتی متر دیجیتال
نمایشگر: معمولاً چهار رقمی است و قابلیت نمایش علامت منفی را دارد (اگر عدد روی صفحه منفی بود، سیم‌های قرمز و مشکی را جابه‌جا نمایید). از مولتیمترهای دیجیتال دارای چراغ پس زمینه، برای دید بهتر در شرایط کم نور استفاده می‌شود.
سلکتور: (پیچ بزرگ وسط مولتی متر): به کاربر اجازه می‌دهد تا مولتی متر را برای خواندن موارد مختلف مانند : جریان ، ولتاژ ، مقاومت و . . . تنظیم کند.
سیم قرمز: سیم قرمز همواره به قطب مثبت متصل می‌شود.
سیم مشکی: سیم مشکی همواره به قطب منفی یا Ground متصل می‌شود.
شناخت پورت‌های اهم متر قبل از استفاده از مولتی متر دیجیتال
پورت 10A: پورت مخصوص شدت جریان بالا (برای شدت جریان 200 میلی‌آمپر تا 10 آمپر)
پورت mA: پورت مخصوص شدت جریان پایین (برای شدت جریان 0 تا 200 میلی‌آمپر)
پورت COM: پورت مخصوص پراب مشکی برای اتصال به قطب منفی یا Ground
پورت VΩHz: پورت مخصوص ولتاژ، مقاومت و تست دیود
آشنایی با دکمه‌ها و امکانات جانبی قبل از استفاده از مولتی متر دیجیتال
دکمه HOLD: کلیدی که مقادیر را بر روی LCD ثابت می‌نماید.
دکمه SELECT: کلیدی که در مواقعی که سلکتور دو یا چند حالت دارد به درد ما می‌خورد.مانند انتخاب AC یا DC بودن ولتاژ یا انتخاب واحد اندازهگیری دما (درجه سانتی‌گراد یا فارنهایت). هنگامی که سلکتور روی اندازهگیری فرکانس قرار دارد، اگر این دکمه را یک بار بفشاریم، مقدار دیوتی سایکل موج نمایش داده می شود.
دکمه RANGE: با استفاده از این دکمه می‌توان رنج را از حالت اتوماتیک درآورد و در حالت دستی قرار داد. برای رنج‌های مختلف باید چند بار این دکمه فشار داده شود. این دکمه برای اندازهگیری مقاومت، ولتاژ و جریان کاربردی خواهد بود. برای خارج شدن از حالت رنج دستی و برگشتن به حالت رنج اتوماتیک، باید سلکتور را یک بار از حالت مورد نظر خارج کرده و دوباره به آن حالت برگرداند.
دکمه REL: این دکمه عملکردی شبیه پارسنگ ترازوی دیجیتال دارد. در حالی که دما، ولتاژ، جریان، مقدار خازن و یا مقاومت را روی نمایشگر می‌بینیم، باید دکمه REL را بفشاریم. در این صورت مقدار صفر می‌شود و مقدار اندازه گیری شده (قبل از فشردن کلید REL) برابر مرجع اندازهگیری بعدی خواهد شد.
مثلاً اگر بخواهیم یک ولتاژ 13.5 ولت را نسبت به 4.1 ولت اندازه بگیریم، به جای آن که هر دو را اندازه بگیریم و تفریق کنیم، ابتدا ولتاژ 4.1 ولت را اندازه گرفته و سپس REL را می‌زنیم تا نمایشگر صفر را نشان دهد. حال اگر ولتاژ 13.5 را (نسبت به زمین) بگیریم، مقدار زمین آن 4.1 ولت در نظر گرفته می‌شود. پس مقدار 13.5 منهای 4.1 ولت نمایش داده می‌شود.
آشنایی با انواع اهم متر پیش از استفاده از مولتی متر دیجیتال
امروزه 3 نوع مولتی متر دیجیتال در بازار وجود دارد و هر کسی با توجه به نیاز خود و انتظاراتی که از دستگاه برای کسب و کارش، دارد یکی از آن ها را به کار می‌گیرد.
مولتی متر دستی یا معمولی
این مولتیمترهای غیر‌صنعتی به طور خودکار اندازهگیری را انجام نمی‌دهند و عموما از تجهیزات کمتری برخوردارند.
مولتی متر اتورنج
در هنگام اندازهگیری، کافی است نوع کمیت را توسط سلکتور مشخص نمایید تا مقدار آن به صورت خودکار تنظیم شود. در بعضی مدل‌های اتورنج نیز می‌توان دقت را توسط یک کلید و برای اندازهگیری دقیق‌تر مشخص کرد.
مولتی متر انبری یا کلمپی
این نوع مولتیمترها فاقد دو سیم قرمز و مشکی یا همان پراب (Probe) هستند . بدون نیاز به سری کردن با المان مورد نظر در مدار، به وسیله انبر این ابزار می‌توانید جریان گذرنده از آن را اندازه بگیرید بنابراین با این مولتی متر به راحتی و خیلی سریع می‌توان مقدار جریان را اندازه گرفت.
در حالت کلی، آموزش استفاده از مولتی متر انبری در مقایسه با مولتیمترهای دیگر تفاوت چندانی ندارد و بیشتر قابلیت‌ها و نکاتی که در ادامه خواهیم گفت در تمامی مولتیمترها یکسان هستند.
نحوه کار و آموزش های ایمنی قبل از استفاده از مولتی متر دیجیتال
1. هنگام اندازه گیری مقاومت، جریان برق را قطع نمایید در غیر این صورت به دستگاه آسیب می‌رسد.
2. پیچ تنظیم صفر دستگاه را نباید دستکاری نمایید زیرا این بخش از دستگاه خیلی حساس است.
3. کلید سلکتور را در جهت حرکت عقربه‌های ساعت بچرخانید.
4. کلید سلکتور را سریع نچرخانید.
5. این وسیله را از دسترس اطفال دور نگه دارید زیرا هم شکننده است و هم آسیب‌پذیر.
6. سعی کنید که مولتی متر را تنها برای ولتاژ DC استفاده کنید. در این بین، اگرچه اکثر مولتیمترها امکان اندازهگیری ولتاژ AC را نیز دارند اما باید بدانید که ولتاژ AC می‌تواند بسیار خطرآفرین باشد.
نحوه اندازهگیری مقاومت با استفاده از مولتی متر دیجیتال
کلید سلکتور را روی علامت Ω قرار می‌دهیم. فیش سیاه رنگ را درون ترمینال COM و فیش قرمز را به درون ترمینال VΩHz می‌گذاریم. سپس سر دیگر دو سیم را به طرفین مقاومت وصل می‌کنیم و مقاومت را می‌خوانیم. اگر مقدارهای پایین را بخواهیم اندازه بگیریم، فیش قرمز را به درون ترمینال mA قرار می‌دهیم تا مقدار دقیق نشان داده شود. اگر عدد
نحوه اندازهگیری ولتاژ با استفاده از مولتی متر دیجیتال
جریان DC
کلید سلکتور را روی علامت ولتاژ ثابت قرار می‌دهیم. فیش سیاه رنگ را درون ترمینال COM و فیش قرمز را به درون ترمینال VΩHz می‌گذاریم. سر دیگر دو سیم را به طرفین مداری که می‌خواهیم ولتاژش را بسنجیم یا به دو سر باتری وصل می‌نماییم و ولتاژ را می‌خوانیم (اتصال موازی). اگر عدد نشان داده شده منفی بود، جای پراب قرمز و مشکی را عوض نمایید.
جریان AC
کلید سلکتور را روی علامت ولتاژ متناوب قرار می‌دهیم. فیش سیاه رنگ را درون ترمینال COM و فیش قرمز را به درون ترمینال VΩHz می‌گذاریم. سر دیگر دو سیم را به طرفین مداری که می‌خواهیم ولتاژش را بسنجیم یا دو سر باتری وصل می‌نماییم و ولتاژ را می‌خوانیم (اتصال موازی).
نحوه اندازهگیری آمپر با استفاده از مولتی متر دیجیتال
جریان DC
کلید سلکتور را روی علامت جریان ثابت قرار می‌دهیم. فیش سیاه رنگ را درون ترمینال COM و فیش قرمز را به درون ترمینال A10 می‌گذاریم. سر دیگر دو سیم را در مسیر جریان متصل می‌نماییم و شدت جریان را می‌خوانیم. اگر مقدارهای پایین را بخواهیم اندازه بگیریم، فیش قرمز را به درون ترمینال mA قرار می‌دهیم تا مقدار دقیق نشان داده شود. اگر عدد نشان داده شده منفی بود، جای پراب قرمز و مشکی را عوض نمایید.
جریان AC
کلید سلکتور را روی علامت جریان متناوب قرار می‌دهیم. فیش سیاه رنگ را درون ترمینال COM و فیش قرمز را به درون ترمینال A10 می‌گذاریم. سر دیگر دو سیم را در مسیر جریان متصل می‌نماییم و شدت جریان را می‌خوانیم. اگر مقدارهای پایین را بخواهیم اندازه بگیریم، فیش قرمز را به درون ترمینال mA قرار می‌دهیم تا مقدار دقیق نشان داده شود. اگر عدد نشان داده شده منفی بود، جای پراب قرمز و مشکی را عوض نمایید.
نحوه تست بوق با استفاده از مولتی متر دیجیتال
کاربرد اول در مدارهای الکتریکی می‌باشد که با صدای بوق می‌توان متوجه اتصال در دو جای مدار که قرار نیست به هم متصل باشند شد. (اتصال کوتاه)
کاربرد دوم در بررسی سلامت انواع سیم برق و دیتا از نظر قطع و وصلی می‌باشد؛ به این معنا که اگر دو طرف سیم را به سیم‌های قرمز و مشکی ( پراب ) متصل نماییم، چنان‌چه صدای بوق ممتد شنیدیم، نشان‌دهنده سالم بودن سیم و اتصالات است و چنان‌چه صدای بوق غیر ممتد شنیدیم، نشان‌دهنده قطع و وصلی و اتصالات ضعیف است و در آخر اگر صدای بوق نشنیدیم متوجه قطع بودن سیم می‌شویم.
دانستن این بخش خیلی به درد یک برقکار می‌خورد
فرض کنید که داخل یک رشته سیم برق 10 رشته وجود دارد که همه آنها همرنگ هستند و شما می خواهید از بین این 10 رشته سیم، یکی از آنها را مشخص نمایید. کاری که باید انجام دهید این است که از یک سمت سر آن سیم را لخت کرده و به پراب قرمز متصل کنید و از سمت دیگر مولتی‌متر را روی حالت بیزر قرار دهید و پراب مشکی را از آن طرف رشته سیم به طور تصادفی روی تمام سیم‌ها تست کنید. هر جا که بوق مولتی متر به صدا درآمد، یعنی سیم مورد نظر را به درستی پیدا نموده‌اید.
سلام مطالب اموزشی رو خواهشا کامل وشفاف توضیح دهید ممنون
سلام
در ادامه آموزش های بیشتر و باکیفیت تری تدارک خواهیم دید
با تشکر از توجه شما