آشنایی با تجهیزات ساخت دستگاه جوجه کشی

تنظیم نادرست رطوبت، مهمترین و اصلی‌ترین دلیل عدم موفقیت جوجه کشی است. از بین دما، رطوبت، چرخاندن و تصفیه هوا، رطوبت سخت‌ترین فاکتور برای اندازه‌گیری و کنترل دقیق به شمار می‌رود.

البته تا زمانی که تخم‌مرغ‌ها خشک نشده‌اند، جوجه‌ها به صورت مستقیم صدمه نخواهند دید. فاکتورهایی که بر رشد جوجه تأثیر مستقیم می‌گذارند، دما و چرخاندن هستند. رطوبت تنها از این جهت اهمیت دارد که تخم‌مرغ خشک نشود و جوجه بتواند درون آن به‌درستی قرار گیرد.

در دو سه روز اول، ایده‌آل آن است که وزن تخم‌مرغ‌ها به میزان 13 تا 15 درصد کاهش یابد. چنان‌چه پس از مدت زمان لازم برای بیرون آمدن، جوجه‌ها به میزان مناسبی وزن خود را از دست بدهند، تغییرات رطوبت نسبت به تغییرات دما اهمیت کمتری دارد. هر نوع اصلاحات را می‌توان بعداً برای از بین بردن خطاهای قبلی انجام داد.

میزان رطوبت دستگاه جوجه کشی از خودِ تخم‌مرغ‌ها، مخزن یا منبع آب، هوای تازه وارد شده و دمای محیط نیز تأثیر می‌پذیرد. معمولاً همه دستگاه‌های جوجه‌کشی مخزن آب و حفره‌های مخصوص تصفیه هوا دارند و برخی نیز به کنترل‌ها و نمایشگرهای دیجیتالی مجهز هستند. مدل‌های فوق پیشرفته، حتی سیستمی دارند که امکان تنظیم رطوبت را به صورت اتوماتیک می‌دهند.

رطوبت معمولاً با %RH نمایش داده می‌شود ولی برخی اوقات و در کتب و منابع قدیمی، با عناوین دیگری نیز به چشم می‌خورد.

اگر رطوبت زیاد شد، باید فرآیند تصفیه هوا بهتر انجام شود. چنان‌چه دستگاه جوجه کشی شما دکمه مخصوص را ندارد، می‌توانید ظرف آب را بیرون بیاورید. در هر جایی که رطوبت زیاد است، شاید دستگاه پس از چند روز خشک شود. در صورتی که رطوبت کم شد، میزان تصفیه‌سازی هوا را کاهش دهید و یا آب بیفزایید. در نواحی بسیار خشک، شاید بهتر باشد از پدهای بخارساز یا کاغذهای با قدرت جذب بالا استفاده کنید تا سطح مایع موجود در مخزن آب را ارتقاء دهید.

اندازه‌گیری مستقیم RH آسان نیست و طبیعتاً هزینه‌بردار خواهد بود. رطوبت‌سنج‌های ارزان را می‌توان در بازار یافت اما نباید انتظاراتتان را از آنها بالا ببرید. بر این اساس، چنان‌چه خودِ دستگاه جوجه کشی نشانگر دیجیتالی میزان رطوبت ندارد، باید با چراغ‌های مخصوص، درون تخم‌مرغ‌ها را ببینید و یا در بهترین حالت وزن آنها را بگیرید.

اگر سلول‌های هوا بزرگتر از حد انتظار بودند، آب زیادی از بین رفته و رطوبت باید افزایش یابد. در سمت دیگر، اگر سلول‌های هوا کوچکتر از حد انتظار بودند، رطوبت باید کاهش یابد. توجه داشته باشید که هر چه فرآیند جوجه کشی به روزهای آخر خود نزدیک‌تر می‌شود، سلول‌های هوا بزرگتر می‌گردند.

اگر قبل از قرار دادن تخم‌مرغ‌ها در دستگاه جوجه کشی آنها را وزن و سپس در بازه‌های زمانی مختلف، دوباره جرم آنها را اندازه‌گیری کنید، می‌توانید فرآیند کاهش وزن را روی نمودار ثبت نمایید.

اگر تخم‌مرغ‌ها بیش از حد وزن از دست داده‌اند، رطوبت باید افزایش یابد و بالعکس.

فراموش نکنید که مخزن آب را در بازه‌های زمانی مختلف بررسی نمایید تا رطوبت بدرستی تنظیم شود.