آموزش مجازی, الکترونیک

مقاومت چیست؟ معرفی انواع مقاومت ها و کاربرد آن به طور مختصر

مقاومت چیست؟ 3 نوع مقاومت کدامند و کاربرد مقاومت چیست؟

در این مطلب از بلاگ بهنام رباتیک می‌خواهیم به سؤالات مقاومت چیست؟ مقاومت به انگلیسی چه می‌شود؟ کاربرد مقاومت چیست؟ و انواع مقاومت کدامند؟ پاسخ دهیم؛ پس تا انتها همراه ما باشید.

فهرست مطالب

مقاومت چیست؟

فرض کنید که در مداری می‌خواهید ولتاژ را کم کنید و یا از ورود بیش از حد جریان جلوگیری نمایید. در این حالت، از مقاومت استفاده می‌کنیم. بنابراین پاسخ سؤال مقاومت چیست این است که به عنصری کوچک اما کاربردی که تنوع زیادی دارد و می‌توان از آن برای کاربردهای متفاوت استفاده کرد، مقاومت می‌گویند.

مقاومت به انگلیسی

همان‌طور که می‌دانید، مقاومت یک کلمه فارسی است که ریشه عربی دارد. در واقع مقاومت به خاطر کاری که انجام می‌دهد و نمی‌گذارد جریان بیش از حد عبور کند، مقاومت نام گرفته است. حال همین قطعات الکترونیک در انگلیسی با کلمه دیگری شناخته خواهد شد به طوری که مقاومت به انگلیسی می‌شود: Resistor که اسم فاعل مصدر Resist می‌باشد.

کاربرد مقاومت

همانطور که از اسم مقاومت‌ها مشخص است، کاربرد رزیستور جلوگیری از ورود زیاد جریان الکتریکی است به گونه‌ای که هر چه مقدار آن بیشتر باشد، بیشتر در برابر جریان از خود مقاومت نشان خواهد داد.

مقاومت‌ها به طور کلی دو وظیفه در مدارها دارند:

1) کاهش جریان الکتریکی

2) کاهش ولتاژ الکتریکی

جنس مقاومت‌ها معمولاً از فلز و کربن است. آنها طوری طراحی شده‌اند که همواره یک مقدار ثابت داشته باشند و به جای عبور کامل جریان، مقداری از آن را به حرارت تبدیل کنند. هر چه عدد آن بیشتر باشد، حرارت تولید شده بیشتر و در نتیجه مقدار جریان عبوری نیز کاهش می‌یابد. با این که این حرارت به صورت تلفات بوده و هیچ‌گونه فایده‌ای برای مدار ندارد، اما با این حال رزیستور یک قطعه مهم و پرکاربرد در مدارات الکترونیکی به حساب می‌آید.

نکته: تنگستن یک نوع فلز است که مقاومت بسیار بالایی در برابر جریان الکتریکی داشته و در اثر عبور جریان از آن، داغ شده و از خود نور ساطع  می‌کند. از این فلز در لامپ‌های رشته‌ای استفاده می‌کنند.

انواع مقاومت

انواع مقاومت که بیشتر در صنایع الکترونیکی استفاده می‌شوند عبارتند از: ثابت، متغیر و مخصوص.

1) مقاومت ثابت

مقاومت‌های ثابت عمومیت زیادی داشته و بیشترین مصرف را دارند. از این نوع رزیستور در بسیاری از مدارات الکترونیکی جهت مراقبت در برابر جریان زیاد، استفاده می‌شود.

2) مقاومت متغیر

مقاومت‌های متغیر دارای مکانیزمی هستند که می‌توان میزان مقدار آنها در برابر جریان الکتریکی را کنترل کرد. این نوع مقاومت‌ها را می‌توانید در تنظیم صدای وسایل رادیویی پیدا کنید. یک نوع دیگر مقاومت متغیر، پتانسیومتر نام دارد که می‌توان مقدار آن را با تنظیم پیچی که بر روی آن قرار دارد، کنترل کرد.

3) مقاومت مخصوص

در شاخه مقاومت‌های مخصوص، دو نوع مهم و شناخته‌شده داریم. نوری (LDR) و ترمیستوری. مقاومت‌های نوری، نوعی از مقاومت‌ها هستند که در برابر شدت نور دریافتی به آنها، مقدار مقاومتشان تغییر می‌کند. این نوع رزیستور در فتوسل‌ها استفاده شده است. به همین شکل ترمیستوری در برابر دمای محیط مقدارشان تغییر می‌کند.

واحد اندازه‌گیری مقاومت

واحد اندازه‌گیری رزیستور اهم است که معمولا با علامت Ω که یک حرف یونانی است نشان داده می‌شود. یک واحد از اهم مقدار بسیار اندکی از مقاومت است و معمولا در مدارات الکتریکی از مقاومت‌های بالاتر استفاده می‌شود که برای راحتی در خواندنشان، آن ها را در واحدهای هزارتایی و میلیونی که به ترتیب با کیلو اهم (KΩ) و مگا اهم (MΩ) نامیده می‌شوند، نمایش می‌دهند.

شناختن انواع مقاومت از روی ظاهر

شناسایی مقاومت از روی ظاهر
شناسایی مقاومت از روی ظاهر

مقاومت‌های الکتریکی معمولاً از نظر اندازه با هم یکسان هستند اما تفاوت ظاهری آنها در رنگ‌های روی بدنه‌شان می‌باشد. رنگ‌های روی این وسیله نمایانگر میزان آن خواهد بود.

نحوه خواندن مقاومت‌هایی که دارای سه رنگ در ابتدا و یک رنگ طلایی در انتهای آن می‌باشند، به این صورت است:

هر رنگ بیانگر یک عدد می‌باشد که به شرح زیر است:

0 سیاه | 1 قهوه‌ای | 2 قرمز | 3 نارنجی | 4 زرد | 5 سبز | 6 آبی | 7 بنفش | 8 خاکستری | 9 سفید

دو عدد اول روی مقاومت برابر دو عدد متناسب اول مقاومت‌ها هستند. مثلاً قرمز و بنفش به ترتیب معادل 2 و 7 خواهند بود. عدد سوم بیانگر تعداد صفرهایی است که قرار است بعد از مقادیر ابتدایی بیایند. مثلاً اگر رنگ سوم قهوه‌ای باشد، یک صفر در جلوی مقادیر اول و دوم قرار می‌گیرد. بنابراین مقدار مقاومت مثال ما برابر 270 اهم (270Ω) می‌باشد.

مقدار واقعی مقاومت‌ها معمولاً دقیق نبوده و مقدار بسیار کمی خطا در اندازه‌گیری آنها وجود دارد. عدد چهارم مقدار خطا یا تلرانس در اندازه‌گیری است و در اکثر اوقات به رنگ طلایی و مقدار آن 5 درصد می‌باشد. این یعنی ممکن است مقدار اندازه‌گیری شده مقاومت با مقدار نامی آن اختلافی برابر 5 درصد داشته باشند.

معمولا مقاومت‌ها به صورت 4 بانده هستند. به طور مثال، مقاومتی که به ترتیب دارای رنگ‌های قهوه‌ای، سیاه و نارنجی است، مقداری برابر 10000Ω یا به بیانی دیگر برابر 10kΩ می‌باشد.

 

 

طلایی (خطا)

نارنجی

 

سیاه

قهوه‌ای

10000 اهم با 5 درصد خطا

=

5 درصد

1000

×

0

1

بر خلاف LEDها، مقاومت‌ها دارای سر مثبت و منفی نیستند. در نتیجه در صورت استفاده از دو سر آن هیچ‌گونه مشکلی ایجاد نمی‌شود.

علائم و شماتیک رزیستور در مدار

در مدارات الکتریکی برای نشان دادن قطعات در شماتیک، از علامت‌های مخصوص آنها استفاده می‌شود. برای نشان دادن مقاومت‌ها نیز علائم زیر به کار می‌روند.

سؤالات متداول

به عنصری کوچک اما کاربردی که تنوع زیادی دارد و می‌توان از آن برای کاربردهای متفاوت استفاده کرد، مقاومت می‌گویند.

مقاومت به انگلیسی می‌شود: Resistor که اسم فاعل مصدر Resist می‌باشد.

کاربرد مقاومت جلوگیری از ورود زیاد جریان الکتریکی است.

  1. مقاومت ثابت
  2. مقاومت متغیر
  3. مقاومت مخصوص

واحد اندازه‌گیری مقاومت اهم است که معمولا با علامت Ω که یک حرف یونانی است نشان داده می‌شود.

3 دیدگاه در “مقاومت چیست؟ معرفی انواع مقاومت ها و کاربرد آن به طور مختصر

  1. medisonclark گفت:

    I was just looking for this info for a while. After 6 hours of continuous Googleing, finally I got it in your web site. I wonder what’s the lack of Google strategy that do not rank this type of informative websites in top of the list. Generally the top web sites are full of garbage.

  2. Dremam mrket گفت:

    Valuable information. Fortunate me I discovered your website by chance, and I’m shocked why this twist of fate did not took place earlier! I bookmarked it.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *